J.J. Lasa psikiatrarekin pasatzen zituen arratsalde haiek. Bozateko agoteez, ama euskaldunaren izaera falikoaz —ama irentzailea, Jungen ama ikaragarria— edo euskaldunen oralidadeaz hitz egiten zutenean. Bere neurosiaz ez hitz egiten ahalegintzen zen. Ez lotsaz edo bere pertsonalitatearen ahuleziaren bat ezkutatu nahi zuelako, begirunez baizik; neurri batean, adiskideen arteko harremanak neurotikoaren eta psikiatraren arteko tratuarekin ez nahastearren ere bai.
Beharbada neurosia literaturgintzarako gorde nahi zuen.
Hala zioen behin J.J. Lasak. Idazleek zoramena inspirazioaren iturritzat jotzen zutenez, horrexegatik gorde eta zaintzen zutela altxor baten antzera. Arrazoi huraxe zuen Malcolm Lowryk psikoanalisia arbuiatzeko. Neurosia exorzizatzen bazioten, edo kontrolpean jartzen behintzat, nork jakin sortzeko ahalmenari ez ote zitzaion berdin gertatuko.
Baina ez zen egia, eta berak ere bazekien hori. Neurosia lagun zutela bizi izan ziren bitartean, ez Lowryk ez berak idatzi zuten baliozko lerrorik. Osasuntsu egon behar da idazteko. Nobela egiteko behintzat. Zer esanik ez, Under the Volcano idazteko. Fijazio orala zuen Lowryk.
—Badirudi idazleak beren fijazioen arabera bereiz daitezkeela —dio J.J. Lasak—. Lowry, Dylan Thomas, O’Neill eta Poe, adibidez, oralaren taldean lirateke; Henry James, Mann eta Rilke, analean. Nonbait irakurria dut. Fijazio orala duen norbait idazle egiten bada, bere liburuetako protagonistak mota bateko edo besteko galtzaileak izango dira, frakasatuak.
No hay comentarios:
Publicar un comentario